Cảnh báo xuất hiện bệnh mới trên tôm thẻ chân trắng

>>> Xem thêm: Bệnh tôm đen và cách phòng bệnh

Tìm hiểu thêm về TPD

Văn bản của Cục Thủy sản, Bộ Nông nghiệp và Nông thôn nêu rõ, bệnh hậu ấu trùng mờ (TPD) là bệnh mới trên tôm nuôi và lần đầu tiên được phát hiện tại một trang trại. Tháng 3 năm 2020 (Harkell L, 2020 và Zou Y và cộng sự, 2020).

Bệnh thường lây nhiễm vào ấu trùng tôm, với tỷ lệ nhiễm trên 60%, dẫn đến tỷ lệ chết rất cao ở giai đoạn hậu ấu trùng, đặc biệt là giai đoạn PL4-PL7 (tỷ lệ tử vong lên tới 90-100% chỉ 1 ngày sau khi xuất hiện triệu chứng bất thường). đã phát hiện). Triệu chứng chủ yếu là gan tụy và ruột trắng trong suốt, cơ thể nhợt nhạt, teo lại, cơ bắp trong suốt nên gọi là “ấu trùng trong mờ”, những triệu chứng này tương tự như hoại tử, tức là gan tụy cấp tính tử vong.

Bệnh hậu ấu trùng mờ (TPD) thường xuyên lây nhiễm sang ấu trùng tôm. Ảnh: Tấn Hồng.

>>>Xem thêm: Phòng bệnh cho tôm thẻ chân trắng

Nguyên nhân gây bệnh được xác định là do chủng vi khuẩn Vibrio parahaemolyticus. Loài vi khuẩn Vibrio parahaemolyticus (Vp-JS20200428004-2) được xác định là tác nhân gây bệnh. Tuy nhiên, loài V. parahaemolyticus khác với loài V. parahaemolyticus đã được công bố trước đây gây hoại tử gan tụy cấp tính. (Zou Y và cộng sự, 2020). Gây nhiễm thực nghiệm bằng cách ngâm với liều 1,83 x 10 x 6 CFU/mL cho tỷ lệ chết 100% sau 40 giờ nhiễm bệnh và tôm thí nghiệm có các triệu chứng bệnh giống như mô tả ban đầu.

Tuy nhiên, nghiên cứu này không cung cấp được chỉ thị DNA hoặc quy trình PCR để định danh V. parahaemolyticus nên hiện chưa có thông tin về việc sử dụng PCR để phát hiện bệnh này.

Gần đây, Ailan Xu và các đồng nghiệp đã báo cáo bệnh ấu trùng thủy tinh (GPD) trên giống tôm thẻ chân trắng trên Tạp chí Nghiên cứu Virus (2023). Các triệu chứng bệnh lý của tôm bị bệnh được các tác giả mô tả tương tự với kết quả được Zou Y và cộng sự mô tả năm 2020.

Tuy nhiên, các tác giả của nhóm cho rằng mầm bệnh GPD trong nghiên cứu này không phải do vi khuẩn gây ra mà là một loại virus mới thuộc họ Marnaviridae được phát hiện trên tôm bị bệnh – một loại virus RNA, có tên tạm thời là virus Shiraishi (GenBank: ON550424). Tác nhân gây bệnh cũng đã được xác minh thông qua các mầm bệnh thực nghiệm và quy trình Realtime RT-PCR để phát hiện bệnh cũng đã được nghiên cứu và đưa ra.

Tại Việt Nam, theo kết quả nghiên cứu của Cục Nghiên cứu TômVet Việt Nam vào cuối tháng 8/2023 và đầu tháng 9/2023, 5 chủng mang đặc điểm Vibrio parahaemolyticus đã được phân lập từ các mẫu tôm nghi ngờ chết đột ngột, nghi do nguyên nhân gây bệnh. bởi trại giống TPD ở Việt Nam (Các chủng này âm tính bằng PCR với chủng Vibrio parahaemolyticus gây hoại tử gan tụy cấp tính (Trần L và cộng sự, 2013; Han và cộng sự, 2015)), 5 chủng nghi ngờ gây bệnh TPD này đều cao hơn so với TPD. Vibrio harveyi (không phát sáng, gây đục cơ), Vibrio parahaemolyticus (không gây EMS/AHPND) và Vibrio parahaemolyticus có thể gây AHPND.

Theo kết luận của bộ phận nghiên cứu TômVet, chủng nghi ngờ gây bệnh TPD là chủng vi khuẩn Vibrio parahaemolyticus mới gây bệnh TPD trên tôm nuôi. Những chủng này có độc lực cao hơn các chủng gây bệnh AHPND. Những chủng này có thể là nguồn rủi ro chính cho nuôi tôm ở Việt Nam và các nước khác. Cục Thủy sản đang phối hợp với nhóm nghiên cứu để hướng dẫn ngay cho doanh nghiệp, cơ sở nuôi tôm một số biện pháp phòng chống dịch bệnh TPD.

Các nghiên cứu nêu trên đều cho thấy độ nhạy cảm và tỷ lệ chết cao hơn ở giai đoạn hậu ấu trùng muộn, đặc biệt là giai đoạn đầu (PL4 – PL7). Mô tả bệnh giống nhau nhưng mầm bệnh có 2 kết quả. Luận án: Vi khuẩn (Zou Y et al., 2017). 2020, Nghiên cứu TômVet, 2023) và virus (Ailan Xu và cộng sự, 2023).

Tuy nhiên, chưa có nghiên cứu nào cho thấy bệnh lây lan như thế nào; nghiên cứu năm 2020 của Zou Y và cộng sự không cung cấp dấu DNA hoặc quy trình PCR để xác định mầm bệnh.

để tránh lây lan các bệnh mới

Cục Thủy sản cho biết, thông tin trước đây về dịch TPD tôm chân trắng Nuôi tôm ở Trung Quốc, kết quả nghiên cứu của Cục Nghiên cứu TômVet, thông tin của các nhà khoa học và các tài liệu nghiên cứu trước đây liên quan đến TPD nhằm tránh sự lây lan xuyên biên giới của căn bệnh mới này và đảm bảo sản xuất tôm thẻ chân trắng giống và xây dựng đề xuất của Bộ Thủy sản Việt Nam an toàn Đồng thời, đề nghị Bộ trưởng Lê Minh Hoàn giao Cục Thủy sản hoàn thiện hướng dẫn sơ bộ về công tác phòng chống bệnh TPD trên tôm dựa trên khuyến nghị của các nhà khoa học nhằm quản lý đúng chất lượng tôm giống sản xuất nuôi thương phẩm.

Để tránh dịch bệnh mới TPD lây lan xuyên biên giới, đảm bảo sản xuất an toàn loài tôm thẻ chân trắng và sự phát triển của ngành tôm Việt Nam, Bộ Thủy sản đề xuất, đề nghị Bộ trưởng Bộ NN&PTNT Minh Leong Huân giao Cục Thủy sản của Bộ hoàn thiện hướng dẫn sơ bộ. Ảnh: Thanh Cường.

>>>Xem thêm: Mô hình nuôi tôm thẻ chân trắng nước ngọt

Tổ chức truyền thông, hướng dẫn chính quyền địa phương, các trại sản xuất giống và người nuôi tôm thực hiện tốt các biện pháp quản lý ao nuôi tốt như cải tạo ao nuôi, lựa chọn giống chất lượng cao để thả giống, quản lý môi trường ao nuôi, phòng ngừa bệnh TPD.

Theo dõi diễn biến tình hình nuôi tôm nước mặn trên thế giới và đưa ra giải pháp phát triển bền vững, an toàn ngành tôm nước mặn Việt Nam.

Giao Cục Thú y tiến hành điều tra dịch tễ bệnh TPD tại nhiều cơ sở sản xuất giống và vùng nuôi tôm nước mặn trọng điểm của Việt Nam; đề xuất giải pháp và hướng dẫn kiểm soát chặt chẽ việc nhập khẩu tôm bố mẹ, tôm giống và thức ăn tươi sống từ Trung Quốc.

Vụ Khoa học, Công nghệ và Môi trường được giao nhiệm vụ đưa ra các khuyến nghị về việc xác định/kế thừa kết quả nghiên cứu của Cục Nghiên cứu Thú y tôm và xây dựng nhiệm vụ nghiên cứu về các phương pháp chẩn đoán, biện pháp phòng bệnh hiệu quả đối với bệnh TPD.

Trước đó, ngày 20/9/2023, Phòng Nghiên cứu Thú y Tôm Công ty TNHH Dịch vụ Kỹ thuật Nuôi trồng Thủy sản Minh Phú AquaMeKong) do Tiến sĩ Chen Youlu, chuyên gia uy tín trong lĩnh vực bệnh tôm, chỉ đạo, đã có văn bản gửi Bộ. của Thủy sản, cảnh báo sản xuất giống tôm thẻ chân trắng ở Việt Nam phát hiện mầm bệnh mới, nguy cơ tồn tại. Theo đó, Cục Nghiên cứu TômVet cũng đã đề xuất một số biện pháp quản lý, phòng ngừa TPD như:

– Xin lưu ý rằng việc không đảm bảo nguồn gốc là yếu tố rủi ro khi nhập khẩu thực phẩm tươi sống từ nước ngoài.

– Kiểm tra kỹ lưỡng nguồn gốc, chất lượng, sức khỏe tôm giống trước khi đưa vào trang trại.

– Tại các trại giống, kỹ thuật viên và người quản lý cần được đào tạo để hiểu rõ đường lây truyền của vi khuẩn gây bệnh. Cần thực hiện các biện pháp đảm bảo an toàn vệ sinh như làm sạch thiết bị, dụng cụ, ao nuôi; đông lạnh thực phẩm tươi sống và thực hiện đúng quy trình làm sạch ấu trùng trước khi đưa vào bể sản xuất.

Việc áp dụng vi sinh được khuyến khích để giảm thiểu, hạn chế hoặc ngăn ngừa bệnh TPD trong trại giống. Có thể sử dụng các vi sinh vật có lợi có tác dụng ức chế sự phát triển của Vibrio parahaemolyticus. Những vi sinh vật này có thể được thêm vào thức ăn hoặc nước nuôi để cải thiện sức khỏe và khả năng miễn dịch của tôm.

Theo nonngnghiep.vn