Kỹ thuật nuôi trồng và trồng cây sấu cho rừng xanh

1. Công nghệ chăn nuôi

• Trồng cây mẹ có tuổi đời trên 15 năm.
• Trồng cây mạnh và hài hoà.
• Cây sấu thời kỳ nở hoa từ tháng 4 đến tháng 5, thời kỳ cây ra quả từ tháng 8 đến tháng 9. Quả đã chín có màu từ xanh sang vàng hoặc nâu và có thể thu hoạch hạt cứng màu nâu đậm.
• Hạt đã sơ chế có thể được bảo quản theo hai cách sau:
  • Cất giữ trong cát ướt 20-25% (đánh giá cát ướt bằng cách cầm một nắm cát trong tay, nếu không có nước rỉ ra từ kẽ tay và cát vẫn giữ nguyên hình dạng khi thả ra). Cách này giúp duy trì chất lượng hạt.
  • Bảo quản trong tủ lạnh ở nhiệt độ ổn định 50°C. Phương pháp này có thể kéo dài chất lượng hạt từ 6-9 tháng.

2. Công nghệ sản xuất cây giống

• Mật độ cây trên mỗi m2.
  • Để đảm bảo cây có không gian sống đủ và điều kiện thuận lợi cho rễ phát triển, mật độ trồng là 200-220 chậu/m2.
• Xử lý hạt giống.
  • Ngâm hạt trong 2 nước sôi + 3 nước lạnh trong 12 tiếng.
  • Sau đó, lấy hạt ra và ủ trên cát ướt theo tỷ lệ 1 hạt + 2 cát (thể tích). Cách thực hiện cụ thể như sau:
    • Trên nền gạch hoặc nền cứng bên ngoài, bên dưới đổ một lớp cát dày 5 cm và rắc một lớp hạt 3-5 cm.
    • Tiếp theo, đổ một lớp cát và san phẳng để cát lấp đầy các hạt. Rồi rải một lớp cát dày 5 cm lên trên và tưới nước.
    • Phủ mái che phía trên. Tưới nước cho hạt hàng ngày, sau 10-15 ngày chọn những hạt đã nứt nanh để gieo vào chậu. Những hạt còn lại chưa nứt nanh thì đem đi ươm.
• Thời vụ gieo hạt.
  • Tốt nhất nên gieo hạt ngay sau khi hái quả.
• Nảy mầm.
  • Hạt Inuchi được cấy trực tiếp vào chậu. Mỗi chậu cấy một hạt.
  • Dùng que gỗ nhọn chọc một lỗ sâu khoảng 3 cm và rộng bằng hạt ở giữa chậu, sau đó thả hạt vào. Dùng tay ấn nhẹ để hạt kín trong đất.
  • Tưới nước ngay sau khi trồng để hạt tiếp xúc với đất và giữ ẩm.
• Chăm sóc và phòng trừ sâu bệnh.
  • Bảo vệ cây khỏi ánh sáng mặt trời.
    • Cây sấu cần được bảo vệ ánh sáng trong vòng 1-2 tháng đầu, trong 20 ngày đầu che khoảng 60-70%, sau 10 ngày giảm xuống còn 40%, sau 10 ngày nữa giảm xuống còn 20%, và sau 10 ngày nữa loại bỏ hết vật liệu che. Cần tạo nên mái che cao 1m70 để dễ đi lại khi chăm sóc cây con, có thể sử dụng phên hoặc lưới đan.
  • Tưới nước.
    • Đảm bảo chậu cây được giữ ẩm trong 3 tháng đầu. Tưới đủ nước cho toàn bộ chậu, tức là ướt đến đáy chậu.
    • Tần suất và số ngày tưới nước cần xác định dựa trên thời tiết và khí hậu từng khu vực.
    • Trong trường hợp có sương giá, lá cây cần được rửa sạch bằng nước lạnh vào buổi sáng.
    • Ngừng tưới nước trước khi trồng 30 ngày.
  • Điều chỉnh cỏ dại.
    • Kiểm tra mật độ cỏ. Sau 20-30 ngày kiểm tra sau khi trồng để điều chỉnh hạt cây chết bằng cách trồng thêm hạt mới hoặc cấy cây dặm.
    • Làm cỏ dại định kỳ 15-20 ngày/lần, phải nhổ cỏ khi cây con không bị ảnh hưởng và đảm bảo cây thẳng đứng. Dùng que xới nhẹ phía trên chậu để tránh làm tổn thương rễ.
  • Bón phân.
    • Bón phân sau khi cây con mọc từ 30-45 ngày.
    • Bón NPK: 3 lần, mỗi tháng một lần.
    • Lần 1: 2kg/nồng độ 1-3% cho 10.000 cây.
    • Lần 2: 4kg/nồng độ 1-3% cho 10.000 cây.
    • Lần 3: 4kg/nồng độ 1-3% cho 10.000 cây.
    • Dừng tưới nước 30-45 ngày trước khi trồng. Cần sử dụng dụng cụ tưới dùi lỗ, tưới nước vào buổi sáng hoặc chiều tối.
  • Bảo vệ cây khỏi thời tiết xấu và kiểm soát sâu bệnh.
    • Phòng ngừa sương muối và gió giật bằng cách tưới nước vào buổi sáng sớm và sử dụng mái che.
    • Chống đứng gió lạnh bằng cách đặt cọc cao 0,5-0,6m. Lợi ích của cây sấu là ít bị sâu bệnh.
    • Chú ý phòng ngừa chuột ăn cây non. Nếu có nhiều chuột, cần tiêu diệt trước và sử dụng bạt PE, cao 40-60cm để kiểm tra thường xuyên.
• Tiêu chuẩn cây giống trồng ra ngoài vườn.
  • Cây giống trồng vụ xuân (từ tháng 3 đến tháng 5 năm sau):
    • Tuổi cây: 12-18 tháng.
    • Đường kính cổ rễ: từ 1,0cm trở lên.
    • Chiều cao trung bình: 80-100cm.
    • Cây thẳng, không cong, không ngọn cây, và có nhiều thân.
    • Cây đã hóa gỗ và không bị nhiễm bệnh.

3. Công nghệ trồng cây sấu để làm giàu rừng

• Khoảng cách trồng: 4×3 mét (hàng cách hàng 4 mét, cây cách cây 3 mét).
• Trồng rừng vào mùa xuân hoặc mùa thu.
• Điều chỉnh kích thước lỗ để trồng cây: 40cmx40cmx40cm.
• Rãnh giữa các hàng được bố trí theo hình dạng nanh cá sấu.
• Khi cuốc, đẩy lớp đất mặt sang một bên.
• Thời điểm đào hố phải tiến hành trước khi trồng 1-2 tháng.
• Nếu cây mọc lại trong quá trình đào hố, hố phải đào lệch sang một bên để tránh chèn ép cây.
• Kết hợp sơn lót để lấp lỗ:
  • Đầu tiên, xới lớp đất mặt tại miệng hố, sau đó phủ lớp đất mặt và cuối cùng là lớp đất còn lại.
  • Hố phải được lấp kín và giữ giữa hố cao hơn miệng hố 5cm.
  • Phải lấp hố ít nhất 15 ngày trước khi trồng.
• Trồng cây sấu để làm giàu rừng:
  • Chọn thời tiết mát mẻ, râm mát và có mưa nhẹ để trồng.
  • Dùng dao nhỏ sắc hoặc dao cạo để bỏ vỏ bầu trước khi trồng.
  • Dùng xẻng hoặc cuốc xới đất ở giữa hố, hố sâu hơn chiều cao chậu khoảng 3-5cm. Sau đó, đặt cây trồng vào giữa hố, sao cho thành chậu ngang với mặt hố. Đổ một ít đất vào chậu và dùng tay hoặc chân nhẹ nhàng đạp xung quanh chậu để tránh làm vỡ chậu.

4. Kỹ thuật chăm sóc và trồng rừng để làm giàu rừng

• Năm đầu tiên:

  • Trồng vào mùa xuân:
    • Số lần điều trị: 2 lần.
    • Thời gian: Tháng 7-8 và tháng 10-11.
    • Công nghệ:
      • Trước hết, nhổ cỏ dại, cây bụi trong phạm vi 1m chiều rộng dọc theo dải trồng, kết hợp với việc phục hồi cây mới trồng.
      • Lần 2, dọn cỏ dại, cây bụi dọc theo bờ kênh rộng 1m và canh tác quanh bờ bao rộng 0,8m.
      • Trồng cây tái sinh.
  • Trồng vụ hè và vụ thu:
    • Số lần điều trị: 1 lần.
    • Thời gian: Tháng 10-11.
    • Công nghệ:
      • Dọn sạch cỏ dại, cây bụi dọc theo rãnh rộng 1m.
      • Đào đất xung quanh gốc cây, đường kính 0,8m.
      • Trồng cây tái sinh.

• Năm thứ hai:

  • Số lần điều trị: 3 lần.
  • Thời gian: Tháng 2-3, tháng 6-7 và tháng 10-11.
  • Công nghệ:
    • Lần 1, 2: Dọn sạch thực vật lên mặt rãnh và trồng cây để cây tái sinh và sử dụng hiệu quả. Quanh gốc cây có đường kính 1m.
    • Lần 3: Dọn sạch thực vật trên rãnh trồng cây, cắt bỏ cành cây tái sinh trên băng để không ảnh hưởng đến cây trồng (mở rộng vết rạch trên ngang bằng miệng phễu).
    • Băng sạch: Loại bỏ dây leo, sâu bệnh. Cần trồng lại cây tái sinh để sử dụng tại những vị trí không sử dụng, cây bụi không cần thiết, và cây tái sinh có tiềm năng phát triển cũng cần được đánh dấu để trồng trọt.

• Điều dưỡng năm thứ ba:

  • Công việc trồng lại cây năm thứ hai: trừ dây leo bò lổm ngổm và cây sâu bệnh.
  • Trồng cây tái sinh để sử dụng khi bị che bóng bởi cây không cần thiết, cây bụi, và cây tái sinh được đánh dấu cần được vun xới.

• Điều dưỡng năm thứ tư:

  • Số lần điều trị: 2 lần.
  • Thời gian: Tháng 4-5 và tháng 10-11.
  • Kỹ năng điều dưỡng:
    • Lần 1: Dọn bỏ thực vật trên rãnh trồng cây, cắt cành cây tái sinh trên băng để không che phủ ngọn cây sấu.
    • Lần 2: Khoan kênh dinh dưỡng trên các khe và cày xới đất vun gốc cây sấu đường kính 1m.
    • Chăm sóc và bảo vệ cây tái sinh trên băng.

• Chăm sóc, bảo vệ rừng non.

  • Cần bảo vệ rừng trồng khỏi sự xâm nhập của gia súc.
  • Phòng chống cháy rừng.
  • Điều chỉnh không gian dinh dưỡng cho cây tái sinh, cắt tỉa cây tái sinh sau khi chặt bỏ cây trồng.

• Các giai đoạn chăm sóc, điều dưỡng rừng tiếp theo.

  • Trong giai đoạn này, công việc phòng chống cháy rừng là ưu tiên hàng đầu. Cần phòng trước mùa khô tại những nơi có cây cối rậm rạp.
  • Điều chỉnh khoảng trống dinh dưỡng và loại bỏ cây bụi hoặc cây tái sinh không mong muốn ảnh hưởng đến cây trồng.
  • Bảo vệ và dẫn cành leo và cành nhánh trên bằng, tạo thêm ánh sáng cho cây trồng và làm giàu thêm khu rừng.
  • Loại bỏ cây cong, cây nhiễm bệnh, cây chết, cây đa thân, cây còi cọc và tán lá.

Đọc thêm tại gcaeco.vn để tìm hiểu về kỹ thuật nuôi trồng và trồng cây sấu làm rừng.