Gia An là xã nông thôn mới miền núi, nằm ở phía Tây huyện Tân Linh, tỉnh Bình Thuận, cách thị trấn Lễ Tân 12 km, với tổng diện tích đất tự nhiên 10.335 ha. Jia’an có vị trí đặc biệt để phát triển nuôi trồng thủy sản nước ngọt.
Nhận thấy đây là nơi tiềm năng, Trung tâm Khuyến nông Bình Thun đã phối hợp với xã Gia An thực hiện liên kết chuỗi từ sản xuất đến tiêu thụ, gắn với bao tiêu sản phẩm, thử nghiệm mô hình nuôi cá tầm an toàn sinh học.
Các mô hình thí điểm sử dụng thức ăn công nghiệp cần chủ động tìm kiếm nguồn thức ăn, hạn chế các loài cá tự nhiên làm thức ăn cho cá nuôi, bảo tồn nguồn lợi thủy sản tại chỗ, từ đó tạo cơ hội việc làm, tăng thu nhập cho một số hộ nông dân không có đất canh tác. Phát triển lĩnh vực trồng cải muối chuyên nghiệp theo hướng an toàn sinh học sẽ tạo ra sản phẩm sạch, bước đầu kết nối nông dân với người tiêu dùng, từ đó mở rộng vùng chăn nuôi chuyên nghiệp, cung cấp nguyên liệu cho chế biến, từng bước xây dựng thương hiệu Bianle-Xinlinghu.
Phương thức nuôi của mô hình này là nuôi lồng với quy mô 150m2 và nuôi ao đất với diện tích mặt hồ 1.000m2. Bất kỳ hình thức nuôi trồng thủy sản nào cũng cần độ sâu nước trên 2m và môi trường nước ngọt sạch có độ pH từ 6,5-7,5. Nếu sử dụng lồng nuôi phải chọn nơi ít người qua lại, lưu lượng nước không lớn hơn 0,3-0,5m/s, kích thước lồng 3m×5m×2m, kích thước túi lưới 3m x 5m x 2m. Kích thước mắt lưới 2a (18mm). Chất liệu đáy lồng là cát pha phù sa, hàm lượng oxy hòa tan trên 3 mg/L. Khi thả giống, kích cỡ của loài cá đạt từ 12-15 cm, thân cá đồng đều về kích cỡ, khỏe mạnh, không trầy xước, không dính nhớt, không dị hình, bơi lội nhanh nhẹn. Mật độ thả lồng là 75 con/m2, mật độ thả ao là 8 con/m2. Mô hình có tổng số lượng tồn kho là 20.000 con.
Sau khi nhận cá giống, thả cả bịch cá giống vào nước lồng, ao nuôi ngâm 10-15 phút. Sau đó, mở túi cho nước từ từ vào và cá bơi ra. Thời điểm thả giống tốt nhất là 9 giờ sáng. Khi mới thả cá không nên cho cá ăn ngay mà chỉ cho cá ăn cách ngày. Người nuôi sử dụng thức ăn viên có hàm lượng đạm 43% để nuôi cá giống. Trong quá trình cho ăn bổ sung vitamin C, men tiêu hóa giúp cá nhỏ tăng sức đề kháng và tránh được các bệnh đường ruột.
Khẩu phần ăn chiếm 7-10% trọng lượng cơ thể trong tháng đầu tiên. Từ tháng thứ 2 cho ăn thức ăn công nghiệp chứa 40% đạm, bổ sung vitamin C và men tiêu hóa, khẩu phần ăn chỉ chiếm 5 – 7% trọng lượng cơ thể. Ở tháng thứ 4 khẩu phần ăn bằng 3-5% trọng lượng cơ thể, đến tháng thứ 5 chỉ còn 2-3% trọng lượng cơ thể. Mỗi tháng trộn tỏi băm vào thức ăn cho cá ăn liên tục 3 ngày để tăng cường sức đề kháng và giúp cá phát triển tốt hơn.
Trevalle có tập tính săn mồi vào ban đêm nên trong quá trình cho ăn phải chia khẩu phần buổi chiều chiếm 2/3 khẩu phần cả ngày. Cần quan sát hoạt động câu của cá, theo dõi lượng mồi tiêu thụ mà điều chỉnh lượng mồi cho phù hợp, không những tiết kiệm chi phí đầu tư mà còn không gây ô nhiễm môi trường nước.
Các hộ tham gia mô hình còn được hướng dẫn các biện pháp chăm sóc, quản lý lồng bè, ao nuôi theo quy trình kỹ thuật: sử dụng vôi sinh học để khử trùng, giúp ổn định môi trường nước. Treo 1 túi vôi (2-4 kg) ở nguồn nước và 4 góc lồng (hoặc ao nuôi), khi vôi tan hết thì tiếp tục treo 1 túi khác. Định kỳ 7-10 ngày hòa tan 2-3 kg vôi bột tạt xuống lồng bè, ao nuôi hoặc treo một chùm lá neem nếu cần ở khu vực nuôi để phòng bệnh cho cá và làm sạch môi trường nước xung quanh.
Sau 8 tháng nuôi, trọng lượng cá đạt 500 gam/con, tỷ lệ sống 70%. Sản lượng ước tính khi nghiệm thu mô hình là 6.740 kg, trong lồng là 26,45 kg/m3 và 2,82 kg/m2 trong ao. Với cách nuôi này, ước sản lượng đạt 6,74 tấn, giá cá bán sỉ 90.000 đồng/kg, doanh thu mô hình đạt 606 triệu đồng, sau khi trừ chi phí lãi gần 400 triệu đồng (con giống, thức ăn, lồng bè…) , lãi từ mô hình số 206 triệu đồng.
Mặc dù mô hình đạt kết quả cao nhưng nông dân tham gia mô hình vẫn còn nghi ngại: “Tôi nuôi cá theo hướng an toàn sinh học mà khi chế biến người ta cho chất bảo quản vào thì hỏng hết công sức. đến nơi khác và thành lập các xưởng chế biến tại nhà, nói “không” với phụ gia trong chế biến, thời gian trôi qua, món cá nướng Biển Hồ sẽ thu hút sự quan tâm của thực khách gần xa bằng sự tâm huyết của mình. , giá bán thành phẩm tăng (chả cá 260.000 đ/kg) tạo thêm cơ hội việc làm cho phụ nữ, đồng thời xử lý phế phẩm tận dụng làm thức ăn cho cá.
Bà con nông dân cũng mong các ban, ngành có quy hoạch vùng chăn nuôi ổn định, quản lý quy trình chăn nuôi tốt, quy chuẩn chế biến không chất phụ gia để thương hiệu Biển Hồ ngày càng vươn xa.