Quy trình kỹ thuật trồng và chăm sóc cây chanh leo sai quả

Chanh leo – Cây nho lâu năm phát triển nhanh

Cây chanh leo, còn được gọi là chanh dây, mát mẻ, niềm đam mê hoa tím (danh pháp hai phần: Passiflora incarnata) là một loại cây nho lâu năm phát triển nhanh với tấm bia. Chanh dây thuộc chi Passiflora và có hoa to, nhụy và nhị lớn. Đây là một trong những loài cây có thân cứng nhất trong chi Asteria. Tuy nhiên, dù có chứa từ “chanh” trong tên gọi, nhưng cây chanh leo không liên quan gì tới giống chanh thuộc chi Citrus spp.

Thân cây chanh leo có thể nhẵn hoặc có lông, dài, phủ phục và có nhiều gân. Lá của cây có hình chân vịt ba thùy mọc so le, kích thước khoảng 6-15 cm. Những lá này có 2 tuyến đặc trưng ở gốc phiến lá trên cuống lá. Hoa của cây có 5 cánh màu trắng tím. Chúng tạo thành tràng hoa màu trắng tím với cấu trúc phần phụ nằm giữa cánh hoa và tràng hoa. Cây chanh leo được thụ phấn bởi một số loài côn trùng như ong vò vẽ và chúng vô trùng.

Quả của cây chanh leo có hình bầu dục và khi chín có màu vàng. Quả có kích thước bằng quả trứng và có màu xanh khi còn non. Loại cây chanh dây này có một lớp nhờn màu vàng xung quanh hạt quả, có vị ngọt và có thể ăn được. Tuy nhiên, quả này có nhiều hạt và thường là nguồn thức ăn cho động vật hoang dã. Như các loài hoa lạc tiên khác, cây chanh leo cũng đóng vai trò là nguồn thức ăn cho một số ấu trùng bướm.

Ở một số vùng, cả cây chanh leo tươi và cây chanh leo khô đã được sử dụng làm thuốc an thần và điều trị chứng mất ngủ. Lá và thân của cây sau khi được phơi khô và cắt nhỏ thường được sử dụng ở châu Âu để pha uống với trà. Cây chanh leo cũng đã từng được sử dụng để sản xuất kẹo cao su làm mềm. Ở Việt Nam, cây chanh leo thường được dùng làm thức uống giải khát vào mùa hè.

Cây chanh leo thường mọc thành bụi ở những khu vực bỏ hoang, đồng cỏ không được cắt tỉa, dọc theo đường bộ và đường sắt. Nó phát triển tốt trong ánh mặt trời đầy đủ.

1. Yêu cầu về khí hậu trên cạn

Cây chanh leo không kén đất, nhưng tốt nhất nên chọn loại đất thoát nước tốt và không để đọng nước. Đất tốt cho cây chanh leo là đất có thành phần cơ giới nhẹ, độ sâu tầng cày trên 50 cm, hàm lượng mùn trên 1%, độ pH từ 5.5-6. Chanh dây phát triển tốt trên đất bằng phẳng, ấm áp và ẩm ướt.

Cây chanh leo yêu cầu khí hậu ấm áp, ẩm ướt, lượng mưa trung bình trên 1600 mm và phân bố đều, đặc biệt là trong thời kỳ cây ra hoa. Nhiệt độ thích hợp cho cây là từ 16-30℃, và không nên có sương giá.

Giống cây chanh leo trái tím phù hợp với vùng cận nhiệt đới, trong khi giống Hoàng Quả phù hợp với vùng nhiệt đới ở độ cao dưới 600m.

2. Kỹ thuật canh tác

Hiện nay, tỉnh Lâm Đồng thường sử dụng giống quả tím (Đại Nông F1) cho cây chanh leo. Giống này có khả năng tự thụ phấn cao, biến dị nhỏ và có thể nhân giống bằng hạt. Để nâng cao khả năng chống chịu với sâu bệnh và tuyến trùng và đạt hiệu suất sinh trưởng tốt hơn, người ta sử dụng quả tím để ghép lên gốc giống quả vàng. Quả tím phải được chọn sạch bệnh, và cây con phải có đỉnh sinh trưởng mạnh mẽ, rễ rậm rạp và nguồn gốc rõ ràng.

Cây chanh leo có thể trồng ở mọi địa hình, đặc biệt thích hợp với đất tơi, xốp và giàu hữu cơ như đất thịt nhẹ, đất đỏ bazan. Tuy nhiên, đất quá chua hoặc quá kiềm sẽ ảnh hưởng đến sinh trưởng và phát triển của cây.

Để trồng cây chanh leo, trước hết ta cần nhổ sạch cỏ dại và xới đất. Trên địa hình dốc, cần có rãnh thoát nước để tránh xói mòn. Hố trồng cây có kích thước 60 x 60 x 60 cm và xới bỏ lớp đất mặt một bên. Trước khi trồng, cần bón vôi 0,5kg/hố, sau đó bón lót 10-15kg phân chuồng + lân 0,5kg/hố và trộn đều với lớp đất mặt.

Tùy vào điều kiện đất đai và mục đích canh tác, mật độ trồng có thể là từ 400-600 cây/ha. Vì là cây leo, cây chanh leo cần được dựng bằng giàn, có thể làm theo kiểu mướp hoặc giàn chữ T. Tuy nhiên, giàn chữ T cho cây chanh leo phát triển tốt hơn do ánh sáng trên mặt tán lớn giúp hạn chế mối nguy hiểm từ nấm bệnh. Nên làm giàn cao khoảng 1,8-2m bằng tre, gỗ hoặc trụ bê tông. Trên giàn, có thể kéo dây thép gai hình vuông 40x40cm để cây leo.

Thời vụ trồng cây chanh leo thích hợp nhất là giữa và cuối mùa mưa. Cần bón các loại phân bón như phân chuồng trại, vi sinh vật, đạm, lân, kali… và trộn đều với lớp đất mặt trước khi đổ xuống hố. Dùng dao sắc để rạch bầu nhựa và sau đó đặt cây con vào giữa hố, lấp nhẹ đất xung quanh gốc. Sau khi trồng, cần tưới nhẹ và giữ ẩm (nếu trời không mưa).

Chăm sóc cây chanh leo

Cây chanh leo là loại cây cần độ ẩm cao, nhiều nước và cần được tưới thường xuyên. Thường tưới cây 2 ngày 1 lần, và đặc biệt nên tưới nhiều hơn trong mùa khô để giúp cây tiếp tục nảy mầm, ra hoa và đơm trái. Giai đoạn cây đậu trái và phát triển trái cần một lượng nước lớn. Nếu thiếu nước, cây có thể rụng hoa, rụng trái hoặc trái héo.

Việc tỉa ngọn cây cần được tiến hành thường xuyên để các cành cấp 2 mới phân bố đều trên mặt giàn và tạo điều kiện cho cây ra hoa và đậu trái tốt hơn. Trong mùa mưa, cây cần được tỉa cành để hạn chế sự phát triển của nấm bệnh và ức chế sự sinh trưởng. Việc tỉa ngọn cây cũng giúp cây ra nhiều búp và đậu nhiều trái.

Để kiểm soát sâu bệnh, cần thường xuyên kiểm tra đồng ruộng để phát hiện sâu bệnh kịp thời và áp dụng biện pháp phòng trừ hiệu quả. Điều kiện canh tác cần được tuân thủ để giúp cây chanh leo phát triển tốt và đạt hiệu suất cao.

Sau khi thu hoạch xong, cần bảo quản quả cây chanh leo ở nơi thoáng mát và lựa chọn phân loại trước khi đóng gói và vận chuyển.

Đối với quy trình bón phân đặc biệt cho cây chanh leo, bạn có thể tham khảo tại gcaeco.vn.

Được chỉnh sửa bởi: gcaeco.vn